Bosch 1644-24 Manuel d'utilisateur télécharger pdf (Page 43)

die er uitgebroken was met Aernout van IJselstein, waarbij deze gesteund werd

door enkele ontevreden edelen. Jan sloot een verdrag met Holland, waardoor hij

van dit gewest niets te vreezen had (1352) en keerde zich daarop tegen de oproerige

edelen, die hij na eenigen strijd onderwierp. Ook in Friesland had hij strijd te voeren,

die eindigde met een bestand (1355). In 1360 trad Jan tegen de stellingwerver

Friezen en Drenthenaren op, die zich weinig om zijn gezag bekommerden. In den

winter van 1360 op 1361 onderwierp de bisschop ook hen. In 1362 tast Jan, gesteund

door zijn neef Otto van Arkel, Eduard van Gelre en de steden Deventer, Zwolle en

Kampen, Zweder van Voorst aan, die van zijn kasteelen Rechteren en Voorst uit

heel veel schade toebracht aan den handel van Zwolle, Kampen en Deventer. In

1362 viel het kasteel Voorst in handen van den bisschop, die het tot den grond liet

slechten. Onder Jan werd overgegaan tot het droogmaken en inpolderen van

Mastenbroek. Voor handhaving van het recht in het oosten van het bisdom was het

van belang, dat hij een vrijstoel oprichtte, waardoor het veemgericht daar ook

werkzaam werd. In 1363 werd Jan door paus Urbanus V aangewezen tot bisschop

van Luik. Hier is zijn politiek niet zoo gelukkig geweest. Niet kunnende beschikken

over voldoenden steun was hij tegen de steden van dat bisdom niet opgewassen

en moest hij in 1376 den vrede teekenen, waarbij de steden in het bezit bleven van

een zekere zelfstandigheid en alleen moesten toelaten, dat de geestelijkheid buiten

de jurisdictie bleef van de stedelijke organen, maar toch de in 1373 verworven

voorrechten behield, waarbij bepaald was, dat vreemdelingen geen ambten mochten

bekleeden en contrôle op het bestuur uitgeoefend zou kunnen worden door het

college van twee en twintig. Twee jaar later in 1378 stierf Jan. Hij werd begraven in

de Domkerk te Utrecht.

Zie: zijn levensbeschrijving door J.Th. Beysens,

Jan van Arkel, bisschop van

Utrecht

(in

De Katholiek

dl. 104, p. 341-362; dl. 105, p. 310-349; dl. 106, p. 234-275,

dl. 108, p. 1-43; 1893-95); waarin echter alleen het bewind in Utrecht behandeld

wordt. Wel wordt gebruik gemaakt van kronieken, maar van oorkonden weinig;

archiefonderzoek heeft Beysens niet aangewend. Zijn levensbeschrijving kan dan

ook niet voldoen aan de eischen der moderne geschiedbeschrijving. Voor

bijzonderheden over de Arkels is men nog in hoofdzaak aangewezen op Arend,

Gesch. des Vad.

II en op van Mieris,

Charterboek

II-IV.

Brünner

[Arnoldsz, Jan]

ARNOLDSZ (Jan), kartuizer, geboortig uit Utrecht, overl. bij Arnhem 31 Jan. 1544.

In 1524 trad hij in het klooster Nieuwlicht buiten Utrecht, alwaar hij ook werd

geprofest. Hij had in de wereld een bestuursambt bekleed, zoodat zijn besluit om

naar het klooster te gaan algemeen opzien baarde. Weldra werd hij ook in zijn orde

tot een bestuurspost geroepen. In 1530 n.l. benoemde men hem tot prior van de

chartreuse Monnikhuizen bij Arnhem. Veel heeft hij als zoodanig te verduren gehad,

want na den dood van den laatsten hertog van Gelder doorstond zijn convent vele

gewelddadigheden van de zijde der arnhemsche burgerij. Deze gebeurtenissen

grepen hem zoozeer aan, dat zijn gezondheid geschokt werd, en een vroegtijdige

dood hem uit dit leven wegnam. Hij werd in het prioraat opgevolgd door Lambert

van Brienen (zie dit deel). Zijn graf bevond zich te Monnikhuizen.

Zie: le Vasseur,

Ephemerides Ord. Cartus.

I (Monstrolii 1890), 143;

Bijdr. en

Meded. Hist. Gen. Utr.

IX, 365.

Scholtens

Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7

1 2 ... 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 ... 207 208

Commentaires sur ces manuels

Pas de commentaire

Bosch 1644-24 Manuel d'utilisateur Page 43

Commentaires sur ces manuels

Produits connexes et manuels pour Scies circulaires Bosch 1644-24